“Im więcej państwo stara się zainwestować pieniędzy w, na przykład, tanie kredyty mieszkaniowe, tym częściej deweloperzy korzystają”
– Donald Tusk
W latach 2005 – 2020 wzrost cen mieszkania w Polsce był najwyższy spośród 24 krajów UE, które publikują takie dane i wyniósł 142%, czyli mieszkanie kosztujące w roku 2005 200 tys złotych, w roku 2020 kosztowało ponad 480 tys złotych.
Wg NASK w internecie, na platformach społecznościowych pojawiło się 15 tysięcy wpisów, generowanych przez tak zwane boty – programy udające faktycznych ludzi – zachwalających program “Kredyt na start”.
Budowaniem mieszkań w PRL zajmowało się państwo. Powstające mieszkania były często małe i nieodpowiedniej jakości. Jednak w rekordowym 1978 roku, Polacy nabyli 280 tysięcy nowych mieszkań, tego wyniku do tej pory nie udało się pobić. Jednak aby mieszkanie “dostać”, w PRL czekało się wiele, nawet kilkanaście albo więcej lat.
Wraz ze zmianą systemu, budowaniem mieszkań zajęli się przedsiębiorcy zwani popularnie “deweloperami”. W czasie swojej pierwszej kadencji PiS wprowadziło program “Rodzina na swoim”. Program ten działał pomimo zmiany władzy w latach 2007-2013 i miał na celu wsparcie budownictwa deweloperskiego poprzez system dopłat do odsetek od kredytów hipotecznych. Idea programu opierała się na założeniu, że ułatwienie dostępu do kredytów pobudzi rynek i zwiększy ilość nabywanych mieszkań.
Skutkiem programu okazał się skokowy wzrost cen mieszkań, szczególnie w okresie 2006-2008. Program “Rodzina na swoim” w efekcie dopłacał do zysków banków i deweloperów nie zwiększając zdolności Polaków do nabywania mieszkań. Mimo “wsparcia” programu, wzrost cen sprawił, że o mieszkanie było Polakom jeszcze trudniej.
W Polsce źródłem budowy mieszkań są:
- inwestycje deweloperskie – 60%
- inwestycje indywidualne – 39%
- inne, w tym spółdzielcze, komunalne itd < 2%
“Niejako składam, będzie w budowie, ma być w budowie 100 tysięcy mieszkań. Rozliczycie mnie państwo, popatrzycie na dzisiejszą datę i za rok w kwietniu zobaczymy czy chociaż 40, 50, 60 tysięcy mieszkań z tego programu “Mieszkanie plus” będzie wybudowane.”
Ile przez 7 lat wybudowano mieszkań z tego programu? W zależności od sposobu liczenia i źródeł od 3,5 do ok 19 tysięcy mieszkań. Program zamknięto z powodu niepowodzenia. Aby “pomóc” Polakom 1 lipca 2023 r. zaczęto nowy program “Bezpieczny kredyt 2%”. Minister Waldemar Buda twierdził, że program nie wpłynie na wzrost cen nieruchomości.
W rzeczywistości program “Bezpieczny kredyt 2%” wywołał największy wzrost cen mieszkań od 2007 roku. Np. w (rekordowym?) Białymstoku ceny mieszkań wzrosły o 55% w ciągu roku. Mieszkania stały się praktycznie niedostępne dla młodych ludzi w Polsce.
1 stycznia 2024 BGK opublikował informację, że przyjmowanie wniosków o kredyt BK2 zostaje wstrzymane.
Obecnie rozważne jest wprowadzenie programu “Kredyt na start”.
“Każda technika jaką staramy się użyć, na przykład obniżenie oprocentowania albo ta idea – zero procent jeśli chodzi o kredyty mieszkaniowe dla młodych, one przynoszą bardzo szybko efekty też niepożądane czyli wzrost cen.”
– Donald Tusk
Powstaje pytanie dlaczego mimo świadomości, że z dopłat do kredytów korzystają przede wszystkim deweloperzy i banki, że powoduje to wzrost cen mieszkań, co czyni je coraz trudniej dostępnymi dla młodych Polaków, nadal prowadzone są prace w kierunku dalszych dopłat? Pomimo upływu tylu lat, pomimo zmienności osób czy podmiotów podejmujących decyzje?
Kto zarabia na publicznych pieniądza przeznaczanych na wsparcie budownictwa?
Marża Ronson Developement w I półroczu 2024 wyniosła 48%. Gdy w 2017 średnio 17,9%. Uśredniona marża deweloperów pod koniec 2023 wyniosła ponad 31%. Zysk sektora bankowego podwajał się rok do roku w latach 2021, 2022, 2023. Znacznie więcej Polaków mieszka z rodzicami niż średnia europejska. W ciągu ostatnich 8-10 lat ceny za metr kwadratowy w wielu polski miastach podwoiły się.
Tekst na podstawie i w postaci przytoczeń z video poniżej. Jak jest w istocie? Czy rzeczywiście pomoc rządowa w postaci dopłat do odsetek kredytowych podwyższa ceny mieszkań czyniąc ich nabycie trudnym dla Polaków?